Przymusowe migracje – zwłaszcza te związane z wojną, nacjonalizmami i totalitaryzmami – są jednym z najważniejszych zagadnień historii XX w. i początku XXI w. Dzieje historii najnowszej z jednej strony wciąż są przedmiotem gorących debat, z drugiej zaś często stanowią punkt wyjścia dla szeregu działań budujących kulturę dialogu i krytycznego podejścia do historii. Refleksje nad typami migracji, praktykami pamięci z nimi związanymi, a także społecznym postrzeganiem tej problematyki stanowią ważne wyzwania dla współczesnej nauki.
Badania wspomnianych zjawisk są niezwykle istotne w kontekście społeczeństwa demokratycznego, dla którego racjonalne podejście do przeszłości jest elementem prawidłowego rozwoju. Mogą one również służyć jako wsparcie dla działań edukacyjnych, tak niezbędnych, zważywszy na obecną sytuację geopolityczną i związaną z nią konieczność przygotowania się na nadejście kolejnych fal migracji spowodowanych nie tylko wojnami, ale i biedą oraz kryzysem klimatycznym.
Kwestia migracji pozostaje tym samym w centrum zainteresowania opinii publicznej oraz rządzących, a problemy na linii migranci-społeczeństwa zasługują na kompleksowe opracowanie. Rewizja dotychczasowych poglądów i wypracowanie nowych sposobów postępowania w odniesieniu do społeczeństw wielokulturowych stają się istotnym zadaniem dla współczesnych badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe.
Celem konferencji jest kompleksowe przedstawienie zagadnienia przymusowych migracji w XX i XXI wieku, próba sporządzenia bilansu tego zjawiska oraz refleksja nad sposobem obchodzenia się z nim współcześnie.