Celem konferencji jest przedstawienie różnych fal migracji przymusowych w XX i XXI wieku, sporządzenie bilansu badań nad tą problematyką oraz zwrócenie uwagi na pamięć o przymusowych migracjach i obchodzenie się z nimi współcześnie.
Sztywne ramy tematyczne wytycza jedynie zasięg geograficzny – konferencja ograniczona jest do jednego kontynentu, Europy. Same migracje, jak i pojęcie „przymusu” oraz „miejsca” nie zostały jasno sprecyzowane w założeniach konferencji, mają bowiem stanowić wynik badań oraz analizy teoretycznej.
W centrum dyskusji i refleksji znajdują się miejsca pamięci. Punktem wyjścia jest powszechnie uznawana za inspirująca koncepcja „miejsc pamięci” P. Nory. Według niej takim miejscem może fizyczny punkt, ale i moment w dziejach, fenomen, element dziedzictwa kulturowego. Sytuuje się ono w topografii rzeczywistej, ale i przestrzeni antropologicznej, nacechowanej znaczeniami tożsamościowo twórczej przestrzeni „geografii wyobrażonej”.
Rozwinięciem myśli Nory jest koncepcja „nie-miejsc pamięci”. Dotyczy ona miejsc „opuszczonych, kontestowanych czy porzuconych”, a także w rozmaity sposób niewygodnych dla lokalnej zbiorowości lub polityki upamiętniania. To niezwykle istotny punkt badań nad migracjami, w których przemoc odgrywała zasadniczą rolę, a reakcje społecznego otoczenia były a nieraz pozostają co najmniej ambiwalentne.
W konferencji wezmą udział – obok cenionych naukowców polskich i europejskich – także młodzi badacze (studenci studiów II i III stopnia/doktoranci), którzy przedstawią wybrane zagadnienia związane z tematyką konferencji.
Komitet Organizacyjny:
Dr Joanna Małgorzata Banachowicz, CSNE UWr
Dr Anna Kurpiel, CSNE UWr
Prof. Krzysztof Ruchniewicz, CSNE UWr
Partnerzy:
Prof. dr hab. Edward Białek, IFG UWr
Prof. Luigi Cajani, Università di Roma
Dr hab. Andrzej Dębski, CSNE UWr
Prof. Corine Defrance, Sorbonne-Irice, Paris
Ondrej Matejka, Institut for the Study of Totalitarian Regimes, Praga
Prof. Ulrich Pfeil, UFR Arts, Lettres et Langues, Université de Lorraine, Metz
Prof. Irina Scherbakowa, „Memorial”, Moscow
Prof. Stefan Troebst, GWZO, Uni Leipzig
dr Marcin Wiatr, Georg Eckert Institut. Leinitz-Institut für internationale Schulbuchforschung Braunschweig
Konferencja została zorganizowana dzięki wsparciu finansowemu z MEiN (program „Doskonała Nauka”, nr grantu DNK/SP/548069/2022)